QPTĐ-Cách mạng Tháng Mười Nga năm 1917 chính thức được biết đến trong lịch sử Liên Xô với tên gọi Cách mạng xã hội chủ nghĩa tháng Mười vĩ đại, là một sự kiện lịch sử đánh dấu sự ra đời của nhà nước Nga Xô viết. Cách mạng Tháng Mười bắt đầu nổ ra vào ngày 24/10/1917 do Vladimir Ilyich Lênin và Ðảng Bolshevik lãnh đạo, thành công vào ngày 7/11/1917.

Sau cách mạng dân chủ tư sản tháng 2/1917, ở Nga tồn tại hai chính quyền song song, một bên là Chính phủ lâm thời tư sản và một bên là Xô-viết các đại biểu công nhân và binh sĩ. Trước tình hình đó, V.I.Lênin và Đảng Bôn-sê-vích đã xác định cách mạng Nga là chuyển từ cách mạng dân chủ tư sản sang cách mạng xã hội chủ nghĩa. Tháng 4/1917, V.I.Lênin về nước để trực tiếp lãnh đạo cách mạng Nga. Đêm 24/10/1917 theo lịch cũ nước Nga (tức đêm 6/11/1917), khởi nghĩa vũ trang nổ ra ở Thủ đô Pê-tơ-rô-grát. Ngày 25/10/1917 theo lịch cũ nước Nga (tức ngày 7/11/1917), các lực lượng khởi nghĩa đã làm chủ tình hình ở Thủ đô Pê-tơ-rô-grát, trừ Cung điện Mùa Ðông và một vài nơi. Tới 2 giờ 10 phút, rạng sáng 26/10/1917, Cung điện Mùa Ðông được giải phóng, các bộ trưởng trong Chính phủ lâm thời bị bắt giữ. Cuộc khởi nghĩa vũ trang tại Pê-tơ-rô-grát kết thúc và giành thắng lợi.

Cách mạng Tháng Mười Nga là một trong những sự kiện vĩ đại nhất của thế kỷ XX, đánh dấu mốc son chói lọi trong lịch sử phát triển của nhân loại. Nó đã xóa bỏ các giai cấp bóc lột, tư sản, địa chủ và chế độ người bóc lột người, đưa giai cấp vô sản bị áp bức, bóc lột nặng nề thành giai cấp đứng đầu và làm chủ xã hội; giải phóng nhân dân lao động, đưa người lao động từ thân phận nô lệ trở thành chủ nhân của đất nước. Cách mạng thành công đã dẫn tới sự ra đời nhà nước xã hội chủ nghĩa, nhà nước chuyên chính vô sản đầu tiên trong lịch sử loài người, làm cho chủ nghĩa xã hội từ lý luận trở thành hiện thực trong đời sống chính trị thế giới, cổ vũ, lôi cuốn mạnh mẽ phong trào cách mạng giải phóng dân tộc những nước thuộc địa ở châu Á, châu Phi, châu Mỹ Latinh, báo hiệu quá trình cải tạo thế giới theo chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản bắt đầu.

Những giá trị thời đại của Cách mạng Tháng Mười Nga là minh chứng rõ ràng nhất, sinh động nhất về tính cách mạng và khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin, là ngọn cờ giải phóng nhân loại khỏi áp bức bóc lột. Cách mạng Tháng Mười Nga không chỉ là “ánh sáng” soi rọi sự nghiệp đấu tranh giải phóng của các dân tộc bị áp bức, mà còn định hướng sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa rút ra từ cuộc cách mạng là: “giành chính quyền đã khó, giữ chính quyền càng khó khăn phức tạp hơn nhiều”, một cuộc cách mạng chỉ có giá trị khi nào nó biết tự vệ. Đây chính là kinh nghiệm quý báu, được Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta vận dụng sáng tạo, lãnh đạo nhân dân ta làm nên thắng lợi Cách mạng Tháng Tám năm 1945, đập tan ách thống trị của thực dân, phong kiến, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, đưa dân tộc ta tiến vào kỷ nguyên độc lập, tự do, đặt nền móng để làm nên thắng lợi của các cuộc kháng chiến chống xâm lược mà đỉnh cao là chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954, Đại thắng mùa Xuân năm 1975, giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước; thắng lợi trong cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới Tây Nam và biên giới phía Bắc của Tổ quốc; làm tròn nghĩa vụ quốc tế cao cả; tiến hành công cuộc đổi mới đất nước đạt được những thành tựu to lớn và có ý nghĩa lịch sử.

Hiện nay, cuộc đấu tranh giai cấp và dân tộc của nhân dân các nước vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội diễn ra rất phức tạp. Chủ nghĩa xã hội đứng trước nhiều khó khăn, thử thách. Nhận thức sâu sắc những nguyên nhân và bài học sau các sự kiện chính trị xảy ra ở Liên Xô và các nước Đông Âu, Đảng ta đã kiên quyết khắc phục những sai lầm, thiếu sót trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Đại hội lần thứ VI của Đảng (1986) đã khởi xướng công cuộc đổi mới toàn diện đất nước. Nguyên tắc chỉ đạo sự nghiệp đổi mới được Đảng ta luôn quán triệt là: “Đổi mới trên nền tảng là chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, vì độc lập dân tộc, vì chủ nghĩa xã hội. Trong bất kỳ điều kiện, hoàn cảnh nào cũng không dao động, bi quan, đổi hướng, thay đổi mục tiêu, con đường đã chọn”. Đó vừa là tư tưởng, vừa là cách thức, bước đi phù hợp với điều kiện cụ thể của nước ta, dưới sự lãnh đạo của Đảng để từng bước hiện thực hóa con đường mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lựa chọn, đó là con đường độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, với mục tiêu: Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Để đạt tới mục tiêu cao cả đó, Đảng ta xác định tất yếu phải trải qua nhiều chặng đường khó khăn, gian khổ với những bước đi, hình thức phù hợp trong suốt thời kỳ quá độ. Nhưng dù bất luận trong mọi điều kiện hoàn cảnh nào, Đảng ta đều xác định rõ: “Đảng Cộng sản Việt Nam là đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam, đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc, lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội”.

Đã 107 năm đã trôi qua, nhưng có thể khẳng định, kể từ khi tiếng súng của cuộc Cách mạng Tháng Mười Nga rền vang, nhân loại đã chứng kiến biết bao biến cố thăng trầm, phức tạp. Nhưng một sự thật lịch sử không thể phủ nhận được là với việc thủ tiêu chế độ phản động câu kết giữa giai cấp tư sản và phong kiến Sa hoàng, Cách mạng Tháng Mười Nga - Cuộc cách mạng làm “rung chuyển thế giới” vẫn là một trong những sự kiện bước ngoặt trọng đại nhất của sự phát triển xã hội loài người, mở ra một con đường đúng đắn cho sự nghiệp giải phóng nhân dân lao động khỏi ách áp bức, bóc lột, xây dựng một thế giới mới công bằng và tiến bộ. Đối với Việt Nam, niềm tin và khát vọng của cuộc cách mạng công nông binh Nga năm 1917, vẫn là hành trang vô giá của nhân loại và của dân tộc ta trong kỷ nguyên hội nhập toàn cầu hóa và phát triển bền vững.

Nguyễn Văn Tuân